Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 marca 2022r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, VI Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Łukasz Kozakiewicz

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2022r. na posiedzeniu niejawnym1 sprawy

z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko M. J.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego M. J. na rzecz powoda (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 20.753,45 zł (dwadzieścia tysięcy siedemset pięćdziesiąt trzy złote 45/100 wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych:

—

od kwoty 20.679,84 zł od dnia 21 listopada 2020r.,

—

od kwoty 73,61 zł od dnia 23 kwietnia 2021r.,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.655,- zł (cztery tysiące sześćset pięćdziesiąt pięć złotych 00/100) tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,- zł (trzy tysiące sześćset złotych 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

/SSR Łukasz Kozakiewicz/

UZASADNIENIE

Powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 20.753,45 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu podał, że wykonał na rzecz pozwanego przewóz zgodnie z umową. Pozwany nie zapłacił należnego pozwanemu przewoźnego w pełnej wysokości, mimo dodatkowego wezwania do zapłaty.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 sierpnia 2021r. sygn. akt VI GNc 518/21 nakazano pozwanemu 20.753,45 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych: od kwoty 20.679,84 zł od dnia 21 listopada 2020r., od kwoty 73,61 zł od dnia 23 kwietnia 2021r. oraz kwotę 3.455,- zł tytułem kosztów procesu

W sprzeciwie od tego nakazu zapłaty pozwany – nie kwestionując roszczenia co do zasady i wysokości – wniósł o rozłożenie należności na raty.

Sąd ustalił.

Powód na zlecenie pozwanego wykonał przewóz na trasie B. – R. za wynagrodzeniem w wysokości 70.636,44 zł, płatnym w 50% do dnia 28 października 2020r. a w pozostałej części w terminie 21 dni.

Dowód: zlecenie spedycyjne nr (...) – k. 8, list przewozowy – k. 9 – 10, faktura proforma Nr (...) – k. 11, faktura VAT Nr (...) – k. 12.

W dniu 28 października 2021r. pozwany zapłacił na rzecz powoda kwotę 34.956,60 zł.

W dniu 3 listopada 2020r. pozwany zapłacił na rzecz powoda kwotę 13.000, zł.

W dniu 2 kwietnia 2021r. pozwany zapłacił na rzecz powoda kwotę 2.000,- zł.

Dowód: potwierdzenie przelewu – k. 14, potwierdzenie przelewu – k. 21.

Pismem z 18 stycznia 2021r. powód wezwał pozwanego do zapłaty zaległej kwoty 22.679,84 zł. Pozwany zadeklarował jej zapłatę. Wezwanie ponowiono pismem z dnia 29 marca 2021r.

Dowód: korespondencja prowadzona pocztą elektroniczną – k. 16 – 20, wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem nadania i doręczenia – k. 21 – 30.

Sąd zważył.

Z uwagi na spełnienie przesłanek z art. 148 ¹ § 1 k.p.c., sprawę rozstrzygnięto na posiedzeniu niejawnym. Żadna ze stron nie domagała się przeprowadzenia rozprawy. Nie można też było takiego wniosku wywodzić z żądania przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron, gdyż ocena zasadności a tym samym dopuszczenia takiego dowodu należy do Sądu.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie powołanych przez obie strony dowodów z dokumentów – prawdziwości i rzetelności których żadna z nich nie zaprzeczyła (kwestionowane były jedynie niektóre fakty, które miały z dowodów tych wynikać), co pozwalało uznać je za właściwe i miarodajne źródło informacji o stanie faktycznym sprawy.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 458 ¹¹ k.p.c. art. 299 k.p.c. Sąd pominął dowód z zeznań przesłuchania (k. 85). Przepis art. 299 k.p.c., czyni z dowodu z zeznań świadków dowód o charakterze posiłkowym, wobec prymatu dowodów z dokumentów (art. 458 ¹¹ k.p.c.), co powoduje że może on zostać powołany jedynie w celu uzupełnienia materiału dowodowego a nie jako podstawowe źródło informacji o faktach. Podkreślenia wymaga, że dowody te powołano na okoliczność oświadczeń woli i wiedzy, a pozwany nie wykazał, że okoliczności tych nie mógł wykazać dowodami z dokumentów. Sam fakt, że ostatecznie ograniczył inicjatywę dowodową do dowodu osobowego (k. 69) nie oznacza, że nie był w stanie podjąć jej w zgodzie z powołanym art. 458 ¹¹ k.p.c.

W oparciu o przeprowadzone dowody Sąd ustalił istotne okoliczności sprawy obejmujące fakt zlecenia powodowi przez pozwanego wykonania przewozu oraz sposób wykonają tej umowy przez obie strony.

Zgodnie z art. 774 k.c., przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Powód przyjął i wykonał zlecenie przewozu, co potwierdza załączony do pozwu list przewozowy. Z tytułu należnego mu wynagrodzenia pozwany zapłacił jednak jedynie kwotę 49.956,60 zł (w tym kwotę 2.000,- zł na skutek wezwania do zapłaty). Niezapłacona część przewoźnego wynosiła zatem 20.679,84 zł.

Jednocześnie powód mógł skutecznie dochodzić roszczenia o zapłatę tej kwoty przed sądem, wobec spełnienia warunków z art. 75 ust. 1 Prawa przewozowego w zw. z art. 775 k.c. W konsekwencji powództwo o zapłatę w/w kwoty 20.679,84 zł zasługiwało na uwzględnienie.

Powód domagał się także kwoty 73,61 zł stanowiącej skapitalizowane odsetki od zapłaconej z opóźnieniem – bo dopiero w dniu 2 kwietnia 2021r. (termin przypadał w dniu 20 listopada 2020r.) kwoty 2.000,- zł. Prawo do skapitalizowania i dochodzenia odsetek przysługiwało powodowi z mocy art. 482 § 1 k.c.

Od zasądzonych kwot przysługiwały powodowi także odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych zgodnie z art. 481 § 1 k.c. i art. 7 ustawy z dnia 8 marca 2013r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, a to wobec spełnienia przez powoda obciążającego go świadczenia niepieniężnego oraz upływu uzgodnionego terminu zapłaty. Odsetki te przysługują powodowi, od kwoty zaległej części przewoźnego (20.679,84 zł) od następnego dnia po termie zapłaty określonego w umowie, tj. 21 listopada 2020r., zaś od kwoty stanowiącej skapitalizowane odsetki od dnia wytoczenia o nie powództwa, tj. 23 kwietnia 2021r.

Pozwany nie kwestionował dochodzonego roszczenia. Domagał się jedynie rozłożenia należności na raty. W myśl art. 320 k.p.c., szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Pozwany domagał się zastosowania powołanej instytucji prawnej co do niezapłaconej należności. Pozwany twierdził, że wskutek dekoniunktury na rynku budownictwa (na którym działa pozwany) oraz problemów z odzyskaniem należnych mu wierzytelności popadł w problemy finansowe.

Przede wszystkim należy wskazać, że zastosowanie przepisu art. 320 k.p.c. winno mieć charakter wyjątkowy zwłaszcza gdy natychmiastowe wykonanie wyroku kolidowałoby z zasadami współżycia społecznego ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 1972r., sygn. akt I CR 599/71; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 1969r., sygn. akt III CRN 310/69) lub gdy ze względu na stan majątkowy spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłocznie lub jednorazowo byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby go na niepowetowane szkody. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że ochrona, jaką zapewnia pozwanemu powołana regulacja nie może być stawiana ponad ochronę powoda w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu powoda ( vide: A. Jakubecki, Komentarz do art. 320 Kodeksu postępowania cywilnego, LEX). Z twierdzeń pozwanego wynika, że nie jest on w stanie spłacić zobowiązania wobec pozwanego z uwagi na złe wyniki finansowe jego przedsiębiorstwa, spowodowane trudnościami na rynku i brakiem zaspokojenia jego należności. Stanowisko to nie zostało wykazane. Pozwany na tę okoliczność nie powołał żadnych skutecznych dowodów. Pierwotnie powołane dowody z (bliżej nieokreślonych) dokumentów księgowych nie zostały przedstawiona , a wniosek dowodowy w tym zakresie nie był podtrzymywany. Z kolei dowód z przesłuchania stron na tę okoliczność – jak wskazano wyżej – był niedopuszczalny. Oświadczenia woli i wiedzy mogą być bowiem dowodzone jedynie dowodami z dokumentów (art. 458 ¹¹ k.p.c.). Zresztą trzeba mieć na uwadze, że samo przekonanie pozwanego o zaistnieniu przesłanek z art. 320 k.p.c. ma charakter jedynie subiektywny i nie może stanowić podstawy ustaleń faktycznych. Z natury rzeczy miałby on postać subiektywnej, ocennej relacji co czyni jego wartość dowodową znikomą. W tych warunkach Sąd doszedł do przekonania, że rozkładanie na raty lub odraczanie terminu zapłaty należności wynoszącej niespełna 21.000,- zł nie znajduje usprawiedliwienia. Dodać również należy, że powstała ona w 2020r. a zatem pozwany miał dostateczne dużo czasu aby podjąć działania w celu pozyskania środków na zaspokojenie wierzytelności powoda. Winien się z tym zresztą a liczyć już zawierając umowę najmu (w październiku 2020r.). Wreszcie nie można pominąć faktu, że pozwany jest przedsiębiorcą, a zatem obowiązuje go podwyższony miernik staranności przy jej prowadzeniu, w tym zaciąganiu zobowiązań. Pozwany – co oczywiste – winien liczyć się z koniecznością zaspokojenia zaciąganych zobowiązań, a zatem również zabezpieczać środki na ich realizację.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w pkt. I wyroku

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powództwo zostało uwzględnione w całości w związku z czym powodowi przysługiwał zwrot wszystkich poniesionych w sprawie kosztów procesu. Poniesione przez powoda koszty procesu wynosiły łącznie 4.655,- zł i obejmowały: opłatę sądową od pozwu w wysokości 1.038,- zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600,- zł (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. poz. 1804 z późn. zm.) oraz koszty opłaty skarbowej uiszczonej od złożonego dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł.

Nie wymagało ujęcia w sentencji wyroku rozstrzygnięcie o przysługujących powodowi odsetkach ustawowych za opóźnienie od zasądzonych kosztów procesu liczonych od dnia uprawomocnienia orzeczenia. Prawo do tych odsetek wynika wprost z przepisu art. 98 § 1 ¹ k.p.c. W tym zakresie przepis ten ma charakter materialnoprawny określając zarówno warunki powstania uprawnienia jak i jego treść – stopę odsetek i sposób ich obliczania. Jest ono przy tym niezależne od oceny Sądu, który nie może ani odmiennie oznaczyć stopy odsetek ani terminu ich obliczania, a wreszcie nie może odmówić ich przyznania (odmienna sytuacja zachodził jedynie w przypadku określonym w art. 98 § 1 ² k.p.c., który jednak nie miał miejsca w niniejszej sprawie). Jest to też przypadek odmienny od oceny, jakiej Sąd zobowiązany jest poddać roszczenie w zakresie odsetek dochodzonych od należności głównej, badając zarówno prawidłowość określenia przez powoda stopy żądanych odsetek jak i sposobu ich obliczania. Co za tym idzie, brak zastrzeżenia w nakazie zapłaty prawa powoda do odsetek od zasądzonych kosztów procesu nie oznacza, że nakaz nie zawiera rozstrzygnięcia o roszczeniu powoda, w szczególności zaś, że odsetki te powodowi nie przysługują. Jeśli uprawnienie powoda do odsetek wynika wprost z przepisów prawa i nie podlega ocenie Sądu, zbędnym jest zastrzeganie go w treści orzeczenia ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2019r., sygn. akt V CZ 50/19). Nadto należy mieć na uwadze, że przedmiotowe odsetki służą powodowi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, a zatem terminu, który w chwili wydania wyroku nie jest możliwy do ustalenia. Orzeczenie o odsetkach zgodne z wnioskiem powoda byłoby zatem bezprzedmiotowe, skoro i tak wymagałoby następczego ustalenia daty, od której odsetki winny być naliczane.

Z tych przyczyn orzeczono jak w pkt II wyroku.

/SSR Łukasz Kozakiewicz/

1 art. 148 ¹ § 1 k.p.c.